Ze zegt het zo koel, dat het net is alsof ze een halfje volkoren bij de bakker bestelt. Miranda (43) is een medisch specialist en we spreken elkaar in het kader van het intakegesprek voor onze leergang Persoonlijk Leiderschap. Binnen vijf minuten is dit de vraag die ze stelt: “Hoe kan ik in een ongezonde omgeving toch functioneren?” En ze kijkt me verwachtingvol aan.

Meer lezen

Mark Rutte, demissionair premier van Nederland, heeft zijn vertrek uit de politiek aangekondigd.

Een paar dagen later zit ik met een vakgroep bijeen in het kader van teamcoaching. De medisch specialisten hebben namelijk al jarenlang onenigheid over de taakverdeling. Helaas lukt het hen zelf niet om nader tot elkaar te komen. In de teamcoaching gaat het niet alleen over de taken die verdeeld moeten worden, maar komen ook andersoortige vragen op tafel. Wat voor dokter wil je zijn? Wat voor collega? En wat is belangrijk in de onderlinge samenwerking? Het is overduidelijk hoezeer de vakgroepleden van elkaar verschillen. Iedere dokter met haar of zijn persoonlijke draagkracht, drijfveren en ambitie.

Meer lezen

Zomaar een kop in de weekendkrant: ‘ze luistert meer, oordeelt minder’. Wat een machtig mooi compliment om te krijgen. Want luisteren, écht luisteren, is voor de meesten van ons niet eenvoudig. Hoe dat komt? We zijn gewend om de wereld door onze eigen bril te bekijken en staan al gauw met een mening klaar. Bovendien wordt je als dokter opgeleid om snel een oordeel te hebben.

Meer lezen

“Sinds een jaar ben ik vakgroepvoorzitter en het valt me niet mee. We rouleren elke drie jaar om de lasten gelijk te verdelen en nu is het mijn beurt. Maar om te zeggen dat het me makkelijk afgaat, nou nee. Ik worstel met mijn positie in de vakgroep. Aan de ene kant zijn we allemaal gelijk, en aan de andere kant is het aan mij om de vakgroep mee te nemen in bepaalde ziekenhuis besluiten. Ik kom een hoop weerstand tegen en heb geen enkel mandaat. Dat frustreert me mateloos.”

Meer lezen

Henk, medisch specialist: “Mijn moeder moest geopereerd worden. Ik wilde haar naar de OK begeleiden en er voor haar zijn als ze uit de narcose kwam. Via de groepsapp heb ik mijn collega’s gevraagd of iemand voor mij wilde waarnemen. Geen van mijn 14 collega’s kon - of wilde - iets voor me betekenen. Dat voelde echt eenzaam.”

Meer lezen

Ik was op zoek naar een manier van leiderschap die bij me past, zodat ik én mezelf kan blijven én een effectieve leider ben. Sinds een jaar ben ik namelijk voorzitter van onze grote vakgroep. We werken hard en bereiken veel. Maar de sfeer is buitengewoon masculien; het testosteron regeert. Wie het hardste schreeuwt die krijgt gelijk, en daar voel ik me niet prettig bij. Toen ik gevraagd werd als voorzitter, besloot ik dat het anders moest.

Meer lezen

Plaats van handeling: een congres voor medisch specialisten. De organisatie wil naast de zorginhoudelijke onderwerpen, ook aandacht voor de dokter zelf. Ofwel, voor de mens in de witte jas. En daarom vragen ze mij om vanuit De Hele Dokter een workshop te geven onder de noemer ‘Zelfzorg voor de Dokter’.

Meer lezen

Tijd met mijn kinderen. Tijd voor mijn patiënten. Zelf muziek maken. Wandelen met de hond. Rust in mijn hoofd. Een fijne werksfeer. Zelfvertrouwen. Plezier in wat ik doe. Voldoening. Balans tussen werk en privé. Met mijn handen in de grond.

Meer lezen

Een bevriende chirurg in Canada stuurde me het boek We Are All Perfectly Fine. Geschreven door internist en opleider Jillian Horton. Een hoogstpersoonlijk boek, waarin zij haar eigen ervaring als overvraagde dokter doortrekt naar de manier waarop (aankomende) medisch specialisten worden opgeleid en behandeld.

Meer lezen

De vakgroep vindt dat ze iets ‘moeten’ met elkaar. Er speelt van alles in die zogenaamde onderstroom, en hoewel de maten elkaar goed kennen, is er steeds meer frictie en frustratie. Daar heeft iedere dokter, op welke manier dan ook, last van. Daarom hebben ze besloten dat het nu écht de tijd is om te werken aan de onderlinge verhoudingen, aan het vertrouwen, aan de manier van omgaan met elkaar.

Meer lezen

Dan kun je beter stoppen met wat je aan het doen bent en stilstaan bij jezelf. Want als je fysiek of emotioneel niet in balans bent, dan word je kwetsbaarder en maak je sneller fouten. In het Engels vormen deze fysieke en emotionele ongemakken het acroniem H.A.L.T. Dat staat voor Hungry, Angry, Lonely en Tired.

Meer lezen

Geert is 54 en werkt in een topklinisch ziekenhuis. Het is ons kennismakinggesprek, en hij valt maar meteen met de deur in huis: “Ik was een van die apen bovenop de apenrots”. Geert is een superspecialist. Hij organiseerde symposia en congressen en was ook bestuurlijk actief. Niet alleen in zijn eigen ziekenhuis, ook landelijk.

Meer lezen

De meeste dokters zullen beamen dat in de huidige tijd hun gevoel van autonomie stevig onder druk staat. En dat, terwijl de mate waarin je je autonoom voelt in je werk, direct verband houdt met hoe gelukkig je je daar voelt. Als dokters het over autonomie hebben, gaat dat in eerste instantie over hun professionele autonomie, ook wel professionele verantwoordelijkheid genoemd. Autonomie in de context van werkgeluk is veel ruimer.

Meer lezen

Niemand is perfect. Ieder mens heeft zo zijn eigen blinde vlekken, beperkingen en andere onhebbelijkheden. Iedereen laat zo nu en dan gedrag zien dat ineffectief, onhandig of zelfs onaangenaam is. Vaak gebeurt dat in situaties waarin je je onder druk voelt staan of niet lekker in je vel zit. Het is zinvol om je bewust te worden van je eigen voorkeursgedrag in dit soort situaties, en zicht te krijgen op je valkuilen.

Meer lezen

Vandaag zei een vaatchirurg tegen me dat het voorwoord van Marcel Levi in mijn boek echt ‘uit het hart geschreven is’. Dat vond ik heel mooi gezegd. Toen ik destijds iemand zocht om het voorwoord te schrijven stond Marcel Levi bovenaan mijn lijstje met namen. Ik voelde wel een lichte aarzeling om hem te vragen, dit vanwege zijn drukke agenda als CEO van het University College London Hospitals in Londen. Maar hij maakte er graag tijd voor. Omdat Marcel Levi gezaghebbend is in de medische wereld, voelt dat als een soort ‘stempel van goedkeuring’ waar ik blij mee ben. Hieronder staat het afgedrukt, omdat het inderdaad uit het hart geschreven is.

Meer lezen

Het belang van goede communicatie spreekt voor zich, en is toch niet altijd vanzelfsprekend. Als patiënten kritiek hebben op hun dokter, dan gaat dat bijna altijd over de manier waarop die communiceert. Een vriendin van mij heeft het aangedurfd om de dokter tegenover haar aan te spreken op zijn gedrag. Ze riep in pure wanhoop uit: ‘Maar dokter, kijkt u ons toch áán, alstublieft! En wees gewoon aardig!’

Meer lezen

Een dokter die zich gelukkig voelt, heeft meer energie, levert betere zorg en is minder vatbaar voor een burn-out of stressgerelateerde klachten. Volgens ‘geluksprofessor’ Ruut Veenhoven is gezondheid, en dan vooral je geestelijke gezondheid, de krachtigste voorspeller van geluk. Werkgeluk heeft voor een deel te maken met je dagelijkse werkomstandigheden. Voor een veel groter deel wordt je geluk bepaald door hoe jij daarmee omgaat. Sommige dingen zijn nu eenmaal zoals ze zijn; je hebt er geen of weinig invloed op. Het kost alleen maar negatieve energie als je je er druk over gaat maken. Je kunt je veel beter focussen op die zaken waar je wel invloed op hebt.

Meer lezen

Piet Leguit is chirurg in ruste. In 2013 publiceerde hij het boek Verdrongen gevoel over zijn eigen zoektocht als dokter en het verschil tussen geneeskunde en geneeskunst. Voor Piet Leguit is het volkomen vanzelfsprekend dat lichaam en geest met elkaar verbonden zijn, en hij is misschien wel de eerste medisch specialist in Nederland die zijn patiënten eind jaren ‘80 geleide visualisaties en ontspanningsoefeningen meegaf. Het onderstaande interview is eerder gepubliceerd in mijn boek Word een gelukkiger dokter. Ik ben Piet Leguit zeer erkentelijk, omdat hij zo openlijk spreekt over zijn persoonlijke en professionele ontwikkeling als dokter, en daarmee een voorbeeldrol vervult voor een jongere generatie.

Meer lezen

Hij loopt met me mee naar de auto, een in alle opzichten stevige man. Imposant postuur, een gevestigd specialist en geliefde opleider. En niet te vergeten sparring partner van het ziekenhuisbestuur. Ik begeleid hem en zijn vakgroep in een aantal bijeenkomsten, met als doel om de onderlinge communicatie te verbeteren.

Meer lezen