Blinde vlekken en andere onhebbelijkheden

Niemand is perfect. Ieder mens heeft zo zijn eigen blinde vlekken, beperkingen en andere onhebbelijkheden. Iedereen laat zo nu en dan gedrag zien dat ineffectief, onhandig of zelfs onaangenaam is. Vaak gebeurt dat in situaties waarin je je onder druk voelt staan of niet lekker in je vel zit. Het is zinvol om je bewust te worden van je eigen voorkeursgedrag in dit soort situaties, en zicht te krijgen op je valkuilen.

Want je eigen gedrag is namelijk van grote invloed op dat van een ander. Ook tussen mensen geldt immers: actie is reactie. Wanneer jij vage vragen stelt, krijg je onduidelijke antwoorden. Wanneer jij probeert te overtuigen of overtroeven, zal de ander weerstand bieden. Wanneer jij steeds met oplossingen komt, hoeft een ander niet na te denken. Wanneer jij een stilte laat duren, zal je gesprekspartner gaan praten. Wanneer jij iemand respectvol benadert, krijg je respectvol gedrag terug. In deze automatische reacties zijn wetmatigheden te ontdekken; een soort spelregels in de communicatie die we onbewust volgen. Dit zijn ze:

Bovengedrag lokt ondergedrag uit en omgekeerd
Iemand met bovengedrag stelt zich leidend of dominant op. Iemand met ondergedrag is meer afwachtend en volgzamer. Als je wordt aangevallen ga je je min of meer automatisch verdedigen. En als jij vol overtuiging de leiding neemt, is de kans groot dat je collega je zal volgen.

Tegengedrag lokt tegengedrag uit
Tegengedrag betekent een functionele instelling en gedrag; vrij zakelijk en gericht op de eigen belangen. Dus, wanneer jij geen aandacht hebt voor de belangen van je collega, zal hij jouw belangen niet serieus nemen. Want jouw tegengedrag lokt bij hem eenzelfde soort gedrag uit.

Samengedrag lokt samengedrag uit
Samengedrag houdt een mensgerichte instelling in. Iemand met een voorkeur voor dit gedrag is gericht op samenwerking en gezamenlijke belangen. Dat houdt in dat wanneer jij oprecht aandacht hebt voor de ander en wil horen wat hij te zeggen heeft, dat soortgelijk gedrag bij hem zal oproepen.

Met een dosis zelfkennis en inzicht in deze wetmatigheden, hoef je niet langer in vastgeroeste gedragspatronen te vervallen. Dan kun je bewust kiezen voor je eigen gedrag en daarmee de reactie van een ander beïnvloeden. Zo krijg je een ruimer gedragsrepertoire en je wordt flexibeler en effectiever.

____________________________________________

 

Wil je jezelf beter gaan begrijpen? Wil je meer inzicht in waaróm je doet zoals je doet?
Kijk dan eens naar onze Leergang Persoonlijk Leiderschap
40 nascholingspunten

Dick Houtman