De Perfectionist: “Ik ben veel te veel tijd en energie kwijt aan mijn werk.”
De Perfectionist* - Annelies
“Ik ben veel te veel tijd en energie kwijt aan mijn werk, en dat is al zeker tien jaar het geval. Mijn werkwaarden zijn niet dezelfde als die van mijn collega’s en ook dat kost me veel. En toch wil ik mijn eigen normen en waarden niet loslaten. Maar nu ben ik aan het overleven in plaats van te leven. Dat kan niet de bedoeling zijn, ik heb ook nog drie kinderen en een partner. Ik ben een goede en rechtvaardige dokter, maar ik moet wel leren om nee te zeggen en mijn grenzen te bewaken.”
Gezonde werk-privébalans
Annelies wil een gezondere werk-privébalans, iets wat ze nooit heeft gekend. Eerst was er de lange weg om specialist te worden, en daarna ging ze het hele land door als waarnemer voordat ze een plek in een maatschap vond. Haar collega’s zeggen dat ze vaak scherp en kattig uit de hoek komt. Dat vindt Annelies moeilijk om te horen, maar ze ziet wel in dat ze een punt hebben.
Annelies komt erachter dat ze een Perfectionist is. Een Perfectionist is een harde werker die veel input levert. Maar de output is relatief laag. Alles moet immers perfect zijn en dat kost tijd. Ze begrijpt dat ze vooral nee moet leren zeggen tegen haar eigen perfectionistische eisen. En dat er wel degelijk zaken zijn die ze kan delegeren of afhouden. Als ze maar kan accepteren dat een ander zijn eigen manier van werken heeft. Anders dan zij het zou doen, maar gewoon goed genoeg. Langzaam maar zeker kan Annelies iets van haar perfectionisme loslaten en leert ze te ontspannen en meer te genieten.
Kwaliteiten
gedisciplineerd, idealistisch, betrouwbaar, georganiseerd, verantwoordelijk
Valkuilen
zeer kritisch, kan zelf slecht tegen kritiek, vermijdt fouten, intolerant, er is slechts één manier
De Perfectionist – ook wel Specialist genoemd – is ordelijk en wil dat alles goed geregeld is. Hij geniet ervan de dingen tot in de puntjes uit te werken. Als hij je toch maar eens kon uitleggen hoe de dingen gedaan moeten worden! Hij moet veel van zichzelf en propt de dag vol met dingen die hij moet doen. Wat hij zich voorneemt of op zijn to-do lijstje zet, doet hij bijna altijd. Alleen, de tijd vliegt en hij voel zich schuldig als het niet lukt om genoeg te doen. Hij is idealistisch en wil de wereld graag verbeteren. Hij gelooft in normen en waarden. Hij heeft idealisme nodig om te leven zoals hij wil. Hij wil het leven beter maken.
Dit type is van afspraak is afspraak. Als je met hem iets afspreekt, dan komt hij zijn afspraak na. Hij vindt het erg om bekritiseerd te worden door anderen. Dat doet hij namelijk zelf al. Als hij kritiek krijgt, is zijn eerste neiging om nog beter zijn best te doen, om nog harder te werken. Wanneer iemand hem onterecht bekritiseert, kan hij boos worden en heel lang beledigd blijven. Hij zet zichzelf onder druk om foutloos te zijn.
Zijn takenlijst is zonder einde, er is altijd wel iets nieuws dat moet. Zijn eigen wensen verdwijnen naar de achtergrond door een intense gedrevenheid om de dingen goed te doen en af te maken. Plezier staat hij zichzelf alleen maar toe als alles gedaan is. Het lastige is dat hij dan meestal nog wel iets ziet dat dan ook nog even gedaan moet worden. Het lijkt een beetje op het uitstellen van plezier. Maar wanneer eindelijk alles is gedaan en alles is zoals hij het hebben wil, dan geniet hij enorm van het resultaat.
Manier van beslissen
De Perfectionist beslist op basis van gedegen onderzoek, logisch nadenken en uitvoerbaarheid. Hij toetst graag de verschillende opties die er zijn aan het perfecte plaatje.
Hoe kan de Perfectionist zich ontwikkelen?
Door meer te genieten en los te laten wat allemaal moet. Door te accepteren dat goed ook goed genoeg is, en door in te zien dat aan de kwaliteit van vreugde en plezier niets valt te verbeteren.
Herken je jezelf in de Perfectionist?
Als jij jezelf herkent in de Perfectionist, word je dan bewust van je innerlijke criticus en de rol die deze speelt in je leven. En realiseer je dat de perfectionist burn-out gevoelig is, er moet immers zoveel, en ook nog eens foutloos. Kies een vast dagelijks moment om stil te staan bij de volgende vragen:
- Welke oordelen heb ik vandaag over mijzelf? En welke over anderen?
- Welk gevoel heeft mijn innerlijke criticus mij vandaag bezorgd?
- Hoe heeft deze criticus mijn gedrag beïnvloed?
- Wanneer stond mijn innerlijke criticus op stand-by?
Stel jezelf de vragen ook wanneer je merkt dat je boos of eisend wordt en je ergert aan anderen.
Heb je een Perfectionist als collega?
Als je hem ziet worstelen of je begrijpt hem niet, dan zou je de volgende vraag kunnen stellen: “Wat wil je nou horen?” of “Wat is belangrijk voor je?”. Zo sluit je optimaal aan bij zijn belevingswereld.
_________________________________________________________
*Bovenstaande informatie is gebaseerd op het Enneagram, een persoonlijkheid ontwikkelingsmodel. Het model kent negen persoonlijkheidstypen en kan helpen om je zelfinzicht te verruimen, zelfs als je jezelf al aardig goed kent. In tegenstelling tot veel andere persoonlijkheidsmodellen richt het Enneagram zich in eerste instantie niet op gedrag. Het draait om je – vaak onbewuste – drijfveren. Het is ook niet een statisch model. Zo van: dit is wie je bent en daar moet je het de rest van je leven maar mee doen. Integendeel, het maakt heel concreet hoe je jezelf verder kunt ontplooien. Wil je meer weten over dit model, lees dan hoofdstuk vier in mijn boek Word een gelukkiger dokter. www.wordeengelukkigerdokter.nl