Advies voor hondse dokters

Vraag eens aan een arts welk dier hem of haar het meest kenmerkt in het werk. Vaak wordt de hond genoemd. Hond in de zin van trouw, dienstbaar en hard kunnen werken. Dokter de Hond heeft geweldige kwaliteiten. Hij* is tactvol, zorgzaam, kan goed luisteren en aandacht geven. Hij is positief, leergierig en kan zich schikken naar anderen. Het is fijn om met dokter de Hond samen te werken; hij staat open voor advies en is altijd bereid om te helpen. Hij geeft liever dan dat hij ontvangt en lijkt zelf weinig nodig te hebben. Maar dat is schijn.

Overbelast
Wouter (46), medisch specialist, is zo’n dokter met hondse eigenschappen die onze leergang Persoonlijk Leiderschap heeft gevolgd. Hij vertelt: “Als dokter sta ik ten dienste van mijn patiënten en trek ik alles uit de kast om hen te helpen. Dat zelfde doe ik - weliswaar op een andere manier - ook voor mijn collega’s. En nu ik overbelast dreig te raken merk ik hoe moeilijk het is om nee te zeggen en zelf om hulp te vragen.”

Gevoelig voor kritiek
Moeilijk nee kunnen zeggen is kenmerkend voor dokter de Hond. Er zijn zoveel mensen die op zijn steun rekenen en nu moet hij nee verkopen? Dat vraagt iets van hem wat tegennatuurlijk voelt, namelijk wat meer afstand bewaren tot de ander. En dat terwijl de waardering en bevestiging van patiënten en collega’s juist zoveel voldoening geven (die aai die zo fijn is). Wouter ziet inmiddels in dat hij ook té betrokken kan raken. Dat hij de neiging heeft om kritiek als persoonlijke afwijzing te zien en dat hij alles doet om dat te voorkomen. Wouter: “Ik realiseer me nu dat ik vaak mijn best heb gedaan om aardig te blijven terwijl ik me van binnen zat op te vreten.”  

Kwaliteiten en uitdagingen
Tact is absoluut een kwaliteit van de Hond. Maar hij moet waken niet indirect te worden of teveel mee te bewegen met degene die hij voor zich heeft. Zijn uitdaging is dus om op een tactvolle manier direct te zijn. Een andere kwaliteit is zorgzaamheid. Teveel zorgen voor kan doorslaan in bemoeizucht. De hond moet daarom leren wat meer afstand te bewaren tussen hemzelf en de ander. Zijn gerichtheid op anderen is zeker een kracht, als hij zichzelf maar regelmatig de vraag stelt: ‘En wat heb ik nu eigenlijk zelf nodig?’

Advies
Herken je in dit verhaal één van je collega’s? Houd er rekening mee dat hij het lastig vindt om nee te zeggen en zijn grenzen aan te geven. Spreek regelmatig je waardering uit en vraag wat hij nodig heeft. Of herken je jezelf? Realiseer je dat tact, zorgzaamheid en andere hondse eigenschappen geweldig zijn voor een dokter. Maar om die blijvend in te zetten zal je ook goed voor jezelf moeten zorgen.

*Voor de leesbaarheid gebruik ik hij waar ik ook zij bedoel

Dick Houtman